Helxinê 2 (Dioscoride)
| |
Sommaire
Texte grec de Wellmann
4.85.1 <ἑλξίνη>· οἱ δὲ παρθένιον, οἱ δὲ περδίκιον, οἱ δὲ σιδηρῖ- τιν, οἱ δὲ Ἡρακλείαν, οἱ δὲ ὑγιεινὴν ἀγρίαν, οἱ δὲ κλύβατιν, οἱ δὲ πολυώνυμον καλοῦσι· φύεται περὶ θριγκοῖς καὶ τοίχοις. καυλία δέ ἐστι λεπτά, ὑπέρυθρα, φύλλα ὅμοια λινοζώστει, δασέα· περὶ δὲ τοὺς καυλοὺς οἱονεὶ σπερμάτια τραχέα, ἀντι- λαμβανόμενα τῶν ἱματίων. δύναμιν δὲ ἔχει τὰ φύλλα ψυκτικήν, στυπτικήν, ὅθεν κατα- πλασσόμενα ἰᾶται ἐρυσιπέλατα, κονδυλώματα, κατακαύματα,
4.85.2 φύγεθλα ἀρχόμενα καὶ πᾶσαν φλεγμονὴν καὶ οἰδήματα. ὁ δὲ χυλὸς αὐτῆς μιγεὶς ψιμυθίῳ ἐρυσιπέλατα καὶ ἕρπητας ὠφελεῖ καταχριόμενος καὶ ποδάγρας σὺν κηρωτῇ κυπρίνῃ ἀναλημφθεὶς ἢ τραγείῳ στέατι· ὠφελεῖ καὶ βήττοντας χρονίως ὁ χυλὸς καταρ- ροφούμενος ὡς κύαθος, καὶ παρισθμίοις φλεγμαίνουσιν ἀνα- γαργάρισμα καὶ διάχρισμα ὠφέλιμον καὶ ὠταλγίαις σὺν ῥοδίνῳ ἐγχεόμενος.
____________________
RV: περδίκιον· οἱ δὲ Λυσιμάχειον, οἱ δὲ σιδηρῖτιν, οἱ δὲ ἑλξίνην, οἱ δὲ χαλκίς, οἱ δὲ παρθένιον, οἱ δὲ κλύβατιν, οἱ δὲ οἰσύινος, οἱ δὲ Ἡράκλειον, οἱ δὲ ἑλκίνα, οἱ δὲ οἰσύαν ἀγρίαν, οἱ δὲ πολυώνυμον, Ῥωμαῖοι ἕρβα καλικλάρια, οἱ δὲ βιτράριαμ, οἱ δὲ παριητάριαμ, Ἄφροι ἀτιερβίτριε.
Identifications proposées
- Parietaria officinalis (Beck)
- (Aufmesser)
- (Berendes)
- (García Valdés)
- Nom accepté : Parietaria judaica
Traduction française
La pariétaire (helxinê), appelée aussi "herbe à la vierge " (parthenion), "herbe aux perdrix" (perdikion), "herbe au fer" (sidêritis), "herbe d'Héraclès", "herbe de santé sauvage", "herbe tapissante", "herbe à nombreux noms" : elle pousse sur les corniches et dans les murs. Ses petites tiges sont minces, rougeâtres, ses feuilles semblables à celles de la mercuriale, poilues ; autour des tiges se trouvent des sortes de petites graines rugueuses, qui adhèrent aux vêtements. (trad. Suzanne Amigues)
= Parietaria officinalis L. et autres espèces du genre. (Note Suzanne Amigues)
Traduction allemande de Berendes
86. Glaskraut. Parietaria diffusa oder judaica (Urticaceae) - Glaskraut
Die Helxine - Einige nennen sie Parthenion [1], Andere Sideritis, Herakleia, Asyria [2], Hygieine agria, Klibadion, Polyonymon [3] - wächst an Mauern und Wänden. Es hat zarte röthliche Stengel, Blätter wie das Bingelkraut, rauh, um die Stengel herum eine Art kleiner rauher Samen [4], welche den Kleidern anhaften. Die Blätter haben kühlende, adstringirende Wirkung, daher heilen sie als Umschlag Rose, Geschwülste, Brandwunden, beginnende Drüsenverbärtungen an Scham und Achseln, sowie jegliche Entzündungen und Oedeme. Ihr Saft mit Bleiweiss gemischt hilft als Salbe bei Rose und kriechenden Geschwüren, in kyprische Wachssalbe oder Bocksfett aufgenommen gegen Podagra. Ferner hilft der Saft, etwa 1 Becher voll geschlürft, bei chronischem Husten, ebenso ist er heilsam bei entzündeten Mandeln als Gurgelmittel oder als Salbe. Mit Rosenöl eingetröpfelt lindert er Ohrenschmerzen.
Commentaires de Berendes
Unter dem Namen Helxine kommen zwei verschiedene Pflanzen (vgl. Cap. 39) vor, D. unterscheidet sie durch die Beschreibung.
Parietaria diffusa oder judaica L., P. ramiflora Mnch. (Urticaceae), Glaskraut.
