Natura Stirpium (Ruel)
- 1537. De Natura stirpium libri tres : De natvra stirpivm libri tres, / Ioanne Rvelio avthore, medico hac aetate longe clarissimo, Cum Indice omnium universi operis observatione dignorum copiosissimo. Basileae : In Officina Frobeniana. [i-xcii], 1-666 p. ; 29 cm. en ligne à Madrid
L'index est situé au début. Ruel donne la page suivie de la ligne. Viburnum par exemple est mentionné à la page 244, ligne 32, notée 244.32.
[155] pdf
Ficus Aegyptia, Cypria, Idæa, Pelagica. Cap. LXXIX
Ostenditur apud nos in cortibus arbor sycomori
[156]
(ut aiunt) nomine, frondosa, moro non dissimilis, conspectu, folio, magnitudine : sed neque germinibus neque ramis quicquam provenire deprehendimus, nisi quippiam ineunte vere cum parturit, veluti nucamentum prælongum. Fructum foliacea siliqua, inflexu fere falcato gerit. Sed alliud dissuadet non esse sycomorum vel Aegyptiam ficum, quod scalptu vulnerata nihil remittat lactis.
Traduction MC. On voit chez nous dans les cours un arbre au nom de sycomore (comme on dit), feuillu, qui ressemble au mûrier dans son aspect, ses feuilles et sa taille ; mais nous n'avons pu rien observer quant à ses bourgeons ou ses branches ni comment il donne ses fruits à l'entrée du printemps, comme une noix très longue. Le fruit porte une gousse foliacée, courbe et même en faux. Mais il y a autre chose qui permet d'affirmer que ce n'est pas le sycomore ou figuier égyptien, c'est que, entaillé avec un outil tranchant, il n'exsude pas du tout de lait.
NB. Dans la "gousse foliacée, courbe et même en faux", on reconnaît la samare de Acer pseudoplatanus.
[244] pdf
Rhus. Cap. CXXV
..."quod nomen omnes usurparunt officinæ sumach vocabulum, ut a barbaris emendicatum"
Ruel parle ensuite d'un frutex : "rura nostra uiurnam appellant, flexu fere invictam, & ob id fascibus ligandis utuntur. Sed folia & frutex incano fere colore nitent, ruborem tantum procidentia præ se ferunt, nisi hoc fuerit genus, extrita una litera, uiburni nomen fateretur : de quo Virgilius cecinit,
- Quantum lenta solent inter uiburna cupressi
NB. uiurnam est une latinisation du français viorne.